Nadat we de vorige keer hebben gekeken naar het verkleinen van meerdere foto's in Photoshop gaan we deze keer wat dieper in op HDR. HDR staat voor High Dynamic Range. High Dynamic Range betekent, snel uitgelegd, dat alle gedeeltes op de foto evenveel belicht worden. Dit kan soms mooie plaatjes opleveren. In de special zullen we wat verder toelichten hoe het werkt, dus kijk snel verder als je nieuwsgierig bent geworden!
Het gaat er bij HDR dus om dat een foto op alle plekken even goed belicht is. Een camera heeft een minder dynamisch bereik dan het menselijk oog. Vandaar dat geen enkel programma een HDR-foto kan maken met één JPG-bestand. Er zijn twee manieren om wél een HDR-foto te krijgen. Manier één is het gebruiken maken van de zogeheten stops. Hierbij is het de bedoeling dat je meerdere foto's maakt met verschillende EV-waarden. Hierbij stel je dus bij elke foto een andere EV-waarde in (minimaal drie voor een goed effect). Bijvoorbeeld EV -2, 0 en 2 of vijf foto's, -3, -1.5, 0, 1.5, 3. Een nadeel hiervan is dat je een statief of een andere vaste plek nodig hebt. Je voegt immers meerdere foto's samen en het programma heeft niets aan verschillende foto's. Ook heb je last van bijvoorbeeld bomen, omdat die altijd bewegen. Manier twee is het maken van je foto in RAW. RAW is een groot bestand (rond de 10 Mb) waarbij je later nog veel kunt aanpassen, waaronder de EV-waarde. In het programma wat wij gebruiken, Photomatix, kan je ook direct HDR importeren en hoef je dus niet meerdere foto's te maken. Dit kan wel (mocht je geen camera hebben die RAW ondersteund) en bij oudere versie's van Photomatix (2.3 en eerder) is dit ook nodig. Hierbij open je de foto in een programma die RAW kan lezen (zit vaak bij je camera maar sommige versies van Photoshop kunnen er ook mee werken) en sla je meerdere foto's op met andere EV-waarden. Een voordeel hiervan is dat je dus geen statief nodig hebt (tenzij de sluitertijd lang is natuurlijk). Een nadeel is dat niet alle camera's RAW ondersteunen en een ander nadeel is dat RAW bestanden vrij groot zijn.
Werken met RAW bestanden
Om te beginnen moet je eerst Photomatix downloaden. Dat doe je op www.hdrsoft.com. Dat is een trial-versie die een watermerk geeft op de uitvoer. Om het watermerk te verwijderen moet je ervoor zorgen dat je trial wordt omgezet naar een volledige versie. Installeer en start zoals gewoonlijk het programma. Ga dan naar File, Open, en zoek je RAW bestand op. Het programma zal dan even bezig zijn met het verwerken van het bestand. Als dat gebeurd is ga je naar HDR, Tone Mapping. Je komt dan in een venster waar je allerlei dingen kan instellen. Gebruik eerst de 'default' instellingen. Als dat niet bevalt kan je altijd andere instellingen gebruiken, bijvoorbeeld die hieronder te zien zijn. Staat alles goed, dan klik je op OK. Als het programma gereed is sla je het HDR plaatje op via File, Save As. Je kunt gewoon voor JPG kiezen.
Je kan ook het RAW-bestand openen in een ander programma dat RAW-bestanden leest, bijvoorbeeld Photoshop, en daarmee de EV-waardes aanpassen om ze daarna los op te slaan, maar de manier met Photomatix is makkelijker.
Werken met JPG bestanden
Zoals vermeld moet je bij het werken met JPG bestanden al de voorbereidingen treffen bij het maken van de foto's. Heb je dat gedaan dan gaan we aan de slag met Photomatix. Dat programma moet je eerst downloaden. Dat doe je op www.hdrsoft.com. Dat is een trial-versie die een watermerk geeft op de uitvoer. Om het watermerk te verwijderen moet je ervoor zorgen dat je trial wordt omgezet naar een volledige versie. Installeer en start zoals gewoonlijk het programma. Ga dan naar File, Open, en selecteer met behulp van de Control toets je 3, 5 of misschien wel 7 bestanden. Ga dan naar HDR, Generate. Klik bij het volgende venster op OK. Klik bij het venster dat daarna volgt voor de zekerheid 'Align source images' aan. Bevestig met OK. Een enkele keer kan het gebeuren dat het programma de stops niet automatisch ziet. Voor ze dan handmatig in (Voorbeeld: -2, -1, 0, 1, 2). Het programma laat nu een (lelijk) plaatje zien. We gaan verder naar HDR, Tone Mapping (of Ctrl+T). Gebruik de instelling 'default' of de instellingen die wij hier laten zien, of experimenteer zelf. Staat alles goed, dan klik je op OK. Als het programma gereed is sla je het HDR plaatje op via File, Save As. Je kunt gewoon voor JPG kiezen.
Deze instellingen kun je gebruiken. Onderaan zie je de vijf foto's met verschillende EV waarden.
Bij auto's geeft een HDR-foto soms een mooi effect. Maar het is ook te gebruiken bij het fotograferen van iets anders.
Tip: probeer HDR eens uit in combinatie met nachtfotografie (lange sluitertijden) of panorama.
Bij deze foto zie je een klein nadeel: lucht rond bomen kan soms wat licht worden.
Veel plezier met uitproberen,
Bas en Kees
Reageer!